19 Kwi 17 O Europejskim Centrum Pamięć, Edukacja, Kultura
Teren Stalagu VIII A znajduje się po stronie polskiej na styku gmin wiejskiej i miejskiej Zgorzelec. W grudniu 2004 r. powstał pomysł wybudowania w tym miejscu ważnym dla europejskiej historii Europejskiego Centrum Pamięć, Edukacja, Kultura. Centrum ma nie tylko spełniać zadania miejsca pamięci, ale stać się płaszczyzną dla rozwoju nauki i szeroko pojętych działań artystycznych oraz twórczego rozwoju z myślą o mieszkańcach Europa-Miasta, tego trójnarodowego regionu i całej Europy. Przedsięwzięcie ma charakter wyjątkowy, ponieważ stanowi jedyny tego typu projekt na obszarze Euroregionu Nysa, z tak szeroką ofertę edukacyjną, ukierunkowaną na wartości kształtujące samoświadomość historyczną i tożsamość kulturową. Postacią, która spaja dwa światy – okres II wojny światowej, naznaczony cierpieniem i śmiercią jeńców Stalagu VIII A oraz czasy współczesne – jest Olivier Messiaen, francuski kompozytor, który w obozie spędził dziewięć miesięcy. W tym czasie ukończył wspomniane już dzieło „Kwartet na koniec czasu”, które weszło na trwałe do kanonu historii muzyki poważnej XX w.
Zamysł stworzenia Centrum i jego misji po raz pierwszy publicznie zaprezentowano we Wrocławiu 29 czerwca 2005 r. podczas spotkania delegacji województwa dolnośląskiego i kraju związkowego Saksonia. Wówczas honorowy patronat nad inicjatywą utworzenia Stowarzyszenia MEETINGPOINT MUSIC MESSIAEN oraz centrum spotkań objęła zamieszkała w Paryżu wdowa po kompozytorze, Yvonne Loriod (1924-2010). W lipcu 2006 r. projekt uzyskał oficjalną akceptację i patronat Minister Nauki i Sztuki Saksonii, dr Evy-Marii Stange, a obecnie prof. Sabine von Schorlemer.
W 2006 roku otworzyła się nowa karta historii Stalagu VIII A, kiedy to podjęto polsko – niemieckie działania zainspirowane przez dra Albrechta Goetze, Wójta Gminy Zgorzelec Kazimierza Janika oraz Sekretarza Gminy Zgorzelec Marka Wolanina. Po obu stronach granicy rodziła się idea przywrócenia wiedzy o Stalagu VIII A, o potrzebie podjęcia działań, które mają doprowadzić z jednej strony do upamiętnienia lat wojennych a z drugiej strony o możliwościach stworzenia tu miejsca służącego międzynarodowej wymianie twórczych inspiracji oraz rozwoju kulturalnych kontaktów młodzieży z całej Europy. Dalsze rozmowy partnerów doprowadziły do nawiązania trwałej współpracy pomiędzy stroną polską i niemiecką, tj. powiatem, miastem i gminą Zgorzelec, powiatem Görlitz oraz Stowarzyszeniem MEETINGPOINT MUSIC MESSIAEN, Stowarzyszeniem Przyjaciół i Fundatorów Meetingpoint Music Messiaen oraz Fundacją Centrum Wspierania Przedsiębiorczości, której powierzono realizację projektu budowy Centrum.
W lutym 2007 r. Wójt Gminy Zgorzelec, Kazimierz Janik, przekazał Fundacji Centrum Wspierania Przedsiębiorczości z siedzibą w Zgorzelcu 14 ha terenów poobozowych celem budowy centrum spotkań. Symboliczny akt erekcyjny pod budowę centrum spotkań wkopano 10 grudnia 2008 r.
W październiku 2011 roku uzyskano dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Polska – Saksonia 2007 – 2013.
Europejskie Centrum Pamięć, Edukacja, Kultura – to obiekt, w którym znajdą się sale wystawowe dla ekspozycji stałych oraz okolicznościowych, otwarte archiwum, sale wielofunkcyjne z mobilną sceną, przeznaczoną na organizację koncertów i widowisk, sale seminaryjne, wykładowe oraz konferencyjne. Wszystko wyposażone zostanie w najnowocześniejsze urządzenia multimedialne. Część wystawy tworzyć będzie także sam teren Stalagu VIII A w formie ścieżek edukacyjnych, które prowadzić będą odwiedzających do szczególnych miejsc, w tym do instalacji metalowych Matthiasa Beiera, które każdego roku powstają wspólnie z młodzieżą w ramach Międzynarodowego Workcampu.