Koniec cierpienia. Koniec czasu

Film dokumentalny telewizji Arte napawa nadzieją – począwszy od roku 1941 aż po dzień dzisiejszy, zapoczątkowaną w Görlitz-Zgorzelcu i obejmującą cały świat.  

15 stycznia bieżącego roku obchodziliśmy 80. rocznicę prawykonania „Kwartetu na koniec czasu” autorstwa Oliviera Messiaena. Premierowe wykonanie utworu odbyło się w obozie jenieckim Stalag VIII A na terenie ówczesnego Görlitz, gdzie Messiaen przebywał w niewoli. Kwartet utworzyli z nim wówczas jego francuscy współwięźniowie: Henri Akoka, Etienne Pasquier oraz Jean Le Boulaire.
Ze względu na zaistniałe okoliczności zostaliśmy zmuszeni do odwołania festiwalu, co oznaczało rezygnację z godnego upamiętnienia tego wielkiego wydarzenia. Co roku bowiem nad Nysę przybywają liczni goście, by odkryć muzyczne dziedzictwo Messiaena. Docierające do nas liczne zapytania o bilety i alternatywne terminy, a także pozytywne reakcje odbiorców muzycznych medytacji, które odbyły się 15 stycznia w Kościele Św. Krzyża pokazały, że wykonanie Kwartetu miałoby dla wielu, szczególnie w tej trudnej wówczas fazie pandemii, ogromne znaczenie.

Jak głosi przysłowie, nadzieja umiera ostatnia i już wkrótce będziemy mogli doświadczyć tego owoców. W 2020 roku twórcy programu Arte stworzyli bowiem dokument z okazji 80. rocznicy historycznego prawykonania. Przedstawia on zapis utworu połączony z wywiadami. Całość dokumentu ukazana jest w kontekście historycznym. Wykonania Kwartetu dla Arte podjęli się światowej sławy muzycy: Pierre-Laurent Aimard (fortepian), Jean-Guihen Queyras (wiolonczela), Isabelle Faust (skrzypce) i Jörg Widmann (klarnet).

4 lipca o godz. 17:20 Arte po raz pierwszy wyemituje dokument.  Zbliżająca się premiera jest dobrą okazją dla Liny Bischoffberger (członkini zespołu festiwalowego) do podzielenia się swoimi wrażeniami z planu filmowego:

„Dla mnie, jako nowej członkini zespołu, był to fenomenalny przedsmak dni festiwalowych, ponieważ po raz pierwszy dane mi było usłyszeć kwartet w miejscu jego powstania – choć utwór podzielony był na małe fragmenty.  Kręcone w drugim dniu zdjęciowym kadry trwały bowiem często zaledwie kilka sekund! Zyskałam więc tylko nikłe pojęcie o tym, jakie wrażenie może wywołać film jako zmontowane dzieło sztuki. Wspaniale było również móc już teraz porozmawiać z młodym pianistą Lucasem Krupinskim, który w oczekiwaniu na swój własny występ na zbliżających się Dniach Messiaena miał możliwość zapoznać się z terenem obozu, panującą tam atmosferą, a przede wszystkim ze specjalistą w dziedzinie muzyki Messiaena – Pierre-Laurent Aimardem”

Opis i krótki fragment filmu dostępne są na stronie telewizji Arte:  https://www.arte.tv/de/videos/099065-000-A/vom-ende-der-welt-in-goerlitz/